Wat is een ets?
Een ets wordt gemaakt met een zink- of koperplaat. Je smeert hier een laag vernis op en dan kun je met een etspen een afbeelding in die laag krassen. In de krassen is de opgebrachte laag weg. Je legt het plaatje daarna in een badje met zuur waardoor er bij de krassen een verdiepte lijn ontstaat. Dan haal je de vernislaag weg en breng je inkt aan op de plaat. Die inkt poets je in de lijnen. Daarom heet het diepdruk, de lijnen liggen diep en daar komt de inkt terecht.
Het papier voor een ets is ook anders. Dat moet vochtig zijn voor het de pers in gaat. Hierdoor is dun papier niet geschikt, en heb je papier nodig van steviger kwaliteit. Met deze etstechniek kun je heel precies werken en hele fijne afdrukken maken met veel detail.
Wat is de droge naald techniek?
Deze techniek is eigenlijk een vereenvoudiging van de etstechniek. Het materiaal waarin gegraveerd wordt (zink, aluminium, plexiglas of de binnenkant (folie) van een melkpak) is zachter en daardoor kan er zonder zuur worden gewerkt. Het heet droge naald omdat er direct op de plaat wordt getekend, zonder laag vernis en zuur om de lijn uit te bijten. Hierna wordt de plaat in de inkt gezet en gepoetst (afgeslagen). Dan wordt het plaatje afgedrukt op vochtig papier.
Omdat het materiaal, zoals acrylplaat, anders is en je geen chemicaliën nodig hebt, kan je dit goed thuis doen en het papier door een pasta machine halen, een prima drukpersje! Het is wel zo dat de lijnen minder scherp zijn dan bij een gewone ets. Maar dit is juist de charme van deze techniek, vind ik. Ook kunnen er minder afdrukken worden gemaakt van een plaatje omdat het materiaal zachter is en de lijnen door al het persen ingedrukt raken en minder mooi worden.
Tetrapak prints
De firma Tetrapak maakt pakken van bijvoorbeeld melk, tomatensaus, drinkkartonnen. De binnenkant van deze pakken zijn van aluminium en daar kun je de drogenaald techniek op toepassen. Ik ben hiermee aan het experimenteren. Het poetsen op deze ondergrond is lastiger, echt schoonpoetsen lukt niet. Je kunt met meerdere kleuren poetsen, prints maken die juist een achtergrondkleur hebben en omdat het van karton is gemaakt kun je ook de afbeelding of gedeeltes daarvan uitsnijden. Heel donker maken is bij acrylplaat lastig maar hier weer makkelijker want je kunt de aluminium bovenlaag eraf strippen waardoor de inkt daar heel goed blijft zitten en het oppervlak heel donker wordt. Ook is het mogelijk om behalve lijnen ook andere imprints te maken, met schuurpapier of met de staalborstel bijvoorbeeld, waardoor je ook weer andere tinten krijgt in je afdruk. Bij deze vorm van printen zijn de lijnen nog minder scherp en geeft de afdruk een zachter beeld.